در گستره تاریخ معماری، پیوندی از روزگار باستان تا زند و قاجار است و از آثار ناشناخته و ساختمانهای آب انبار و کاروانسراهای کُنارتخته و کمارج روزگار صفوی نیز پرده برمیدارد. گفتاری درباره استان پارس، شهر بیشاپور کازرون با طرح رومی- ایرانی ساسانیان، جویبار و پلههای سنگی تنگ جیز بُورِکی، تنگ چوگان کازرون، مدرسه خان، آرامگاه بانو آبش خاتون و کلیسای مریم شیراز مرکز استان، همراه با عکس ها و نقشه ها اطلاعات به خواننده میدهد.
در فصل نخست، محمود دهقانی به شهرهای خشت و کنارتخته پرداخته و پیوند دشت خشت کازرون را با بخشهای پیرامون بررسی میکند. در فصل دوم تاریخچه ساختن بقعه سید علاءالدین شیراز روزگار شاه اسماعیل یکم واکاوی میشود. گسترش آبادانی استان فارس در روزگار شاه عباس یکم را مدیون اندیشه الله وردی خان و فرزند او امام قلی خان می داند. محمود دهقانی از ساختن مدرسه خان شیراز و ارج و ارزش آن با دانشمندانی چون ملا صدرا نیز گفتگو به میان آورده است.
در فصل های سوم، چهارم و پنجم نویسنده گذر کاروانهای شیراز به بوشهر، توقف جهانگردان اروپایی و ایرانی در کاروانسرای کُنارتخته و پیشینه «باران زنیِ شاه نشین»، گردشگاه شاهزادگان ساسانی دره تنگ جیز بُورِکی را بررسی میکند. دهقانی آوازه دشت خشت و همچنین زال خان فرمانده سپاه دودمان زند را نیز بازگویی میکند. پس از یورش ایل قاجار به کاخ زند شیراز،آمدن لطفعلی شاه زند به دشت خشت کازرون برای آرایش نظامی، دیدار «هارفورد جونز بریجز» سیاستمدار و بازرگان انگلیسی با لطفعلی شاه در دشت خشت و وضعیت جاده های آن دوره را زیر پوشش گرفته است. محمود دهقانی به طرح و مصالح ساختمانی برجها، آب انبار و کاروانسراهای کمارج میپردازد. در بخش ششم به زنجیره ساختمانهای کاروانسرای صفوی کُنارتخته، آب انبار کُتل «ملو» و کاروانسرای دالکی نظر انداخته و در پایان به خانههای گِلی دشت و بازسازی کاروانسرای کُنارتخته پرداخته است.
– خبرگزاری کتاب…
– https://ketab.ir/book/3a0f774a-1544-40b6-a1de-82007da49524