بورکی Boorekey رمان روستایی سبک کلاسیک «بورکی» نوشته محمود دهقانی است که در ١٣٧٣ با تیراژ ٣۰۰۰ جلد به چاپ رسیده و روایت زندگی یک خانوادهٔ روستایی است که فرزندشان به دلیل آن که پدرش در دوبی مغازه داشته به دوبی می رود. داستان «بورکی» که نام این کتاب است در حقیقت نام روستایی در دشت خشت کازرون استان فارس هم می باشد. این رمان متأثر از فضای ملتهب سیاسی ایران پس از کودتای ٢۸ مرداد و سقوط حکومت ملی دکتر محمد مصدق است. بورکی نام چند روستا در استان فارس ایران نیز می باشد. بورکی کوار نزدیک مرودشت، بورکی آغالی در دشت خشت و بورکی نام روستایی که بر سر جاده شیراز به بوشهر است. در روزگار کنونی دهستان بورکی است و بخشی از شهر خشت بوده و به شهر کنارتخته نیز بسیار نزدیک است.
دهقانی گفته است رمان روسایی «بورکی» را در سن ١۹ سالگی نوشته است. قرار بود یک سال پیش از انقلاب به چاپ برسد. بنا به آنچه بر روی جلد کتاب یادآور شده دستنویس آن از خارج کشور به تهران فرستاده می شود اما چاپ نمی شود و دستنویس هم بر نمی گردد. دوباره کپی آن در لندن حروفچینی و باز هم چاپ کتاب میسر نمی شود تا آنکه انتشارات نوید شیراز با کلنجار رفتن نویسنده کتاب با وزارت ارشاد که از محتوای سیاسی کتاب ایراد می گرفت، سرانجام کتاب را در تهران به چاپ می رساند و وارد بازار کتاب می کند.
رمان سبک کلاسیک روستایی «بورکی» سرنوشت تراژیک کشاورزان دشت خشت کازرون در استان فارس را در دورهای که فراز و فرود سیاسی وجود داشت خوب به تصویر میکشد. این رمان بر اساس رویدادهای واقعی نوشته شده و به شرح سختیها و رنجهایی می پردازد که ملکجان یک دهقان روستایی را به ستوه در آورده است. دهقانی از رمان کلاسیک «بورکی» و رنجی که به پای نوشتن و چاپ کتاب کشیده به تلخی یاد کرده است.
پس از چاپ پر مشقت رمان کلاسیک روستایی «بورکی» نویسنده بر پایه آنچه گفته است خسته نمی شود و به نویسندگی ادامه می دهد. دهقانی نه تنها در گستره ادبیات بلکه کتاب های بسیاری نیز در گستره تاریخ، معماری و شهرسازی و برجامانده های باستان نوشته است. از دهقانی گفتار و مقالات بسیاری در درون و برون ایران نیز به چاپ می رسد.
خبرگزاری کتاب
جستارنامه فرهنگ و هنر